stefna 2009

Dokument 3.1.2.

Zjazd krajowy Aliansu Socjaldemokratycznego w dniach 27 – 29 marca 2009 roku w Smárinn w Kópavogur

Rezolucje polityczne

Praca i system opieki społecznej

Najważniejeszym zadaniem następnego rządu jest zapewnienie wzrostu potencjału kapitałowego, miejsc pracy i sprawnego systemu opieki społecznej.
Żyjemy w czasach przełomowych. Mamy za sobą kryzys systemu bankowego, spadek rozwoju gospodarczego, nierówny podział i ewidentne przejawy egoizmu. Nadal walczymy z konsekwencjami najgorszego w ponadstuletniej historii świata kryzysu gospodarczego.
W tych okolicznościach jedynie polityka Aliansu Socjaldemokratycznego jest odpowiedzią. Socjaldemokraci są założycielami systemu opieki społecznej w krajach skandynawskich zapewniając tym samym większą równość społeczną i lepszą konkurencyjność gospodarczą niż gdziekolwiek indziej na świecie.
Głównym celem Aliansu Socjaldemokratycznego jest prowadzenie polityki socjalistycznej niezbędnej do odbudowy gospodarki przez nadchodzące lata. Musimy dołóżyć wszelkich starań do tego, aby w tym systemie gospodarczym nikt nie czuł się skrzywdzony. Po wyborach w 2009 roku interesy Islandczyków będą najlepiej strzeżone przez rząd socjaldemokratczny, który wystąpi o członkowstwo w UE i podda tę propozycję pod ogólnokrajowe referendum.
Gospodarka i transformacja systemu politycznego
Rozwój gospodarczy musi odbywać się w taki sposób, aby chronić interes publiczny i nie faworyzować interesów prywatnych. Fundamentalna zasada polityki socjaldemokratycznej polegająca na udzieleniu pomocy osobom potrzebującym powinna przyświecać politykom w ich działaniach mających na celu ułatwienie sytuacji zadłużonych rodzin i wyprowadzenie ich z tych kłopotów.
Przy odbudowie gospodarki należy zapewnić konkurencyjnym przedsiębiorstwom wsparcie finansowe niezbędne do dalszego prowadzenia działalności gospodarczej. Nie stać nas na marnowanie czasu. Państwo musi w sposób przejrzysty zająć się sprawami zadłużeń przedsiębiorstw i stosować sprawiedliwe metody rozwiązań w porównywalnych przypadkach. W ten sposób najlepiej można zapewnić ochronę interesów publicznych.
Wszystkie działania wymierzone w zwalczanie problemów przedsiębiorstw i rodzin muszą być odpowiedzialne i systematyczne, ponieważ w ten sposób możliwe będzie stworzenie warunków do rozwoju gospodarczego, spłaty długów i pokonania przy tym innych trudnych problemów. Wraz z planem działań musi być przedstawiona wyraźna wizja względem podstawowych zagadnień w polityce pieniężnej, w sprawach przyszłej waluty a także rekonstrukcji systemu gospodarczego.
Odbudowa gospodarcza musi odbywać się w bardziej otwartym i demokratycznym systemie rządowym. Polityczne ingerowanie przy zatrudnianiu urzędników osłabiła system administracyjny i podważyła jego profesjonalizm. Niezbędna jest zmiana konstytucji w celu zapewnienia posiadania wspólnych zasobów naturalnych jako dobra publicznego, prawa społeczeństwa do przeprowadzenia referendum i umożliwienie dokonywania zmian w konstytucji za zgodą parlamentu i społeczeństwa, tj. bez potrzeby organizowania wyborów parlamentarnych. Alians Socjaldemokratyczny podkreśla wagę zwołania zgromadzenia narodowego nie później niż 1 grudnia 2009 roku, zgodnie z przedłożonym projektem ustawy. Przedstawiciele różnych grup społecznych będą zasiadać w zgromadzeniu narodowym i przedstawiać propozycje do nowej konstytucji, które później zostaną ocenione w referendum narodowym.
Po kryzysie bankowym Alians Socjaldemokratyczny podkreślił wagę współpracy Islandii z krajami sąsiedzkimi i obowiązku przestrzegania praw społeczności międzynarodowej. Mały kraj doświadczający kłopotów, które mają swój początek w transakcjach międzypaństwowych, nie może ignorować powszechnych zasad obowiązujących na rynku międzynarodowym. Poprzez współpracę z Funduszem Międzynarodowym udało się stworzyć przesłanki do odbudowy gospodarki kraju we współpracy z państwami sąsiedzkimi. Odwrócenie negatywnego rozwoju w sprawach gospodarczych zależy przede wszystkim od tego czy będziemy mieli zapewniony dostęp do rynków zagranicznych a także od dobrej reputacji Islandii za granicą.

Europa
Pierwszym zadaniem nowego rządu jest pozyskanie zaufania i zadowolenia społeczeństwa ze stabilnej polityki gospodarczej. Częścią tego jest rozpoczęcie negocjacji członkowskich z UE a po ich ukończeniu wyniki tych negocjacji zostaną przedstawione i ocenione w referendum narodowym. W negocjacjach muszą wziąć udział m.in. przedstawiciele branż przemysłowych i osób w nich zatrudnionych, organizacje gminne a także organizacje ochrony środowiska i równouprawnienia. W czasie negocjacji Alians Socjaldemokraytczny będzie dążył do zapewnienia ochrony podstawowych interesów poszczególnych branż przemysłowych, szczególnie islandzkiego rybołóstwa i rolnictwa, a także naturalnych zasobów kraju. Wszczęte zostaną przygotowania do zmiany waluty.
Wniosek o członkostwo w UE i przygotowania do przyjęcia euro wzmocnią sytuację ekonomiczną osób i przedsiębiorstw w kraju, ponieważ kurs korony islandzkiej najprawdopodobniej wzmocni się a wysokość odsetek ulegnie zmniejszeniu z uwagi na ulepszone warunki udzielenia kredytów krajowych za granicą. Po wstąpieniu Islandii do UE sytuacja ekonomiczna rodzin ulegnie znacznej poprawie, ponieważ ceny produktów spożywczych, koszty odsetek a także ceny ogólnych towarów ulegną obniżeniu. Poza tym po przyjęciu nowej waluty anulowana zostanie indeksacja cen. Pełnoprawny udział we współpracy z państwami europejskimi zapewni również większą swobodę przepływu osób, dostęp do instytucji edukacynych i współpracy naukowej a także dostęp do największych rynków pracy i obszarów rynkowych świata. Członkostwo w UE jest sprawą demokratyczną, ponieważ przyczyni się to do lepszej sytuacji prawnej pracowników i grup mniejszościowych a także wzmocni bezpieczeństwo kraju.
Alians Socjaldemokratyczny dołoży wszelkich starań do tego, aby członkostwo Islandii w UE oznaczało dla kraju rozpoczęcie odbudowy różnorodnego życia gospodarczego na terenie pozamiejskim poprzez realizację unijnej polityki rozwoju regionalnego i zapewnienie gminom udziału w procesie podejmowania odpowiednich decyzji. Członkostwo w EU pomoże naprawić braki w umowie zawartej pomiędzy państwami EOG i zapewnić Islandczykom dostęp do tworzenia ustaw obowiązujących w kraju.
Praca
Należy opracować całościową strategię działań gospodarczych mających na celu stworzenie przesłanek do tego, by islandzka gospodarka znalazła się w gronie dziesięciu najbardziej konkurencyjnych gospodarek świata przed rokiem 2020. Szczególnie ważne jest nakreślenie możliwości Islandii w dziedzinie ekologicznej działalności gospodarczej.
Wprowadzone w życie muszą być plany rządowe dotyczące stworzenia 6000 nowych miejsc prac w branży budowlanej, turystycznej i kulturowej, rybołóstwie, przemyśle energetycznym i wielu innych.
Ponadto Alians Socjaldemokratyczny skoncentruje się na realizacji wielostronnej strategii gospodarczej w całym kraju, która polega na tym, że małe, średnie i nowe przedsiębiorstwa otrzymają pomoc z funduszu zasiłków dla bezrobotnych i Urzędu Pracy niezbędną do tymczasowego zatrudnienia osób poszukujących pracy. Realizacja tych planów ma na celu zaangażowanie jak największych zasobów siły roboczej w branży budowlanej i naprawę systemu komunikacji. Przy przyznawaniu dofinansowania z funduszy publicznych brane będą pod uwagę szczególnie takie projekty, które powodują zwiększenie nowych miejsc pracy. Zmianie ulegnie regulamin Funduszu studentów islandzkich tak, by ułatwić osobom chętnym do rozpoczęcia nauki, zamiast poszukiwania pracy, otrzymanie pożyczek studenckich. Jednocześnie stworzona zostanie możliwość kontynuacji nauki na poziomie szkoły średniej w okresie letnim a także udostępnione zostanie wyposażenie w szkołach zawodowych dla studentów nie pracujących w okresie letnim i pragnących poszerzyć swoje wykształcenie.
System opieki społecznej
Alians Socjaldemokratyczny podkreśla wagę systemu opieki społecznej w życiu rodzin, którego celem jest ochrona i promowanie zdrowego życia.

Alians Socjaldemokratyczny zawsze podkreślał potrzebę zwiększenia praw osób starszych i niepełnosprawnych do powszechnego systemu ubezpieczeń, zapewniając każdemu dostęp do systemu opieki zdrowotnej niezależnie od sytuacji ekonomicznej i wprowadzenie w życie planu działań w sprawach dzieci, tym samym wspierając dzieci i rodziny z dziećmi. Reformy socjalne Aliansu Socjaldemokratycznego doprowadziły do tego, że zwiększeniu uległy zniżki osobowe (persónuafsláttur), zasiłki na dzieci, subwencje rządowe a także ulepszona została sytuacja ekonomiczna osób o najniższych dochodach a emerytom zapewniono emeryturę regulowaną przez indeksację cen. Osoby o najniższych dochodach skorzystały z reform socjalnych ostatnich kilku lat przeprowadzonych przez Alians Socjaldemokratyczny.
Dzisiaj najważniejszym zadaniem systemu opieki społecznej jest ochrona interesów dzieci i rodzin. Zapewnione muszą być równe prawa i dostęp do tego wszystkiego co społeczeństwo ma w swojej ofercie. Celem jest przede wszystkim stworzenie jakościowo dobrego życia dla każdej rodziny.
Ważne jest zapewnienie każdemu pewnego dachu nad głową. Niezbędne jest poruszenie problematyki rodzin zadłużonych i zapewnienie im potrzebnego wsparcia w chwilach obecnego kryzysu. Obciążenia rodzin z uwagi na zadłużenia muszą być uwzględniane według indywidualnych okoliczności, a w przypadkach, kiedy to jest niezbędne, zadłużenia mogą być anulowane. Zagwarantowane musi być minimalne wsparcie dla każdego w zależności od dochodów, posiadanego mienia i zadłużeń.
Dużo uwagi poświęci się ochronie zdrowia i działaniom wymierzonym w zwalczanie chorób i tym samym ulepszając jakość życia. Celem reform systemu opieki zdrowotnej i powszechnego systemu ubezpieczeń jest równość, dostęp, jakość, bezpieczeństwo i skuteczność.

Prawa kobiet i równouprawnienie płci
Zagadnienia równouprawnienia płci i praw kobiet są zagadnieniami kluczowymi w polityce socjalistycznej. W tych słowach nie kryje się tylko to, że mężczyźni i kobiety w świetle prawa mają taki sam zakres praw lecz również to, że zarówno mężczyźni jak i kobiety mają takie same możliwości skorzystania z tych praw. Polityczną ambicją Aliansu Socjaldemokratycznego jest zagwarantowania stuprocentowego równouprawnienia obydwu płci i promowanie tej polityki w rządzie i parlamencie. Aby osiągnąć te cele, Alians będzie realizować wizję równouprawnienia podczas kształtowania swojej strategii politycznej a zadaniem premiera będzie wprowadzenie tej strategii w życie.
Edukacja i kultura
Kultura jest ciągle wzrastającym przemysłem, siłą napędową nowatorstwa, podstawą jakościowo bogatego życia i źródłem jedności pomiędzy ludźmi. Obecna sytuacja ekonomiczna na Islandii powoduje, że powstają nowe możliwości pracy, szczególnie w dzidzinie kultury i sztuki. Wlanie nowego życia właśnie w tę dziedzinę jest wyjątkowo ważne dla całego społeczeństwa islandzkiego.
Wykształcenie jest jednym z kluczowych czynników rozwoju i szczęścia człowieka a także podstawą niezależności finansowej. Przesłanką do odbudowy i nowatorstwa jest współpraca pomiędzy instytucjami edukacyjnymi i sektorem gospodarczym. Alians Socjaldemokratyczny pragnie zagwarantować dobry system edukacyjny oferujący każdemu różnorodne wykształcenie na dobrym poziomie od przedszkola do szkoły wyższej niezależnie od zdolności, sytuacji ekonomicznej, pochodzenia lub miejsca zamieszkania. Cięcia wydatków na cele edukacyjne nie powinny być globalne lecz powinno się raczej uwględniać dobro dzieci i młodzieży, które najwięcej potrzebują pomocy.
Środowisko i zasoby naturalne
W konstytucji Republiki Islandii należy dokonać zmian tak, aby była ona fundamentem w sprawach ochrony środowiska w przyszłości. Socjaliści na całym świecie pragną zapewnić równouprawnienie płci w kwestii wykorzystywania zasobów naturalnych. Na rynku międzynarodowym Islandia powinna przodować w działalności środowiskowej zarówno w sprawach zmian klimatu jak i wykorzystania energii geotermicznej.

Pomimo tego, że przez ostatnie 6 miesięcy dokonano dużych postępów w sprawach środowiskowych i ochrony przyrody, nadal pozostaje dużo do zrobienia. Sprawą prioretytową rządu jest stworzenie długoterminowego planu działań mających na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. Należy stworzyć plan działań wspierających stabilny rozwój terenów pozamiejskich.

Celem rządu powinno być stworzenie ekologicznego przemysłu. Rząd powinien również dołożyć starań do tego, aby Islandia stała się pierwszym krajem na świecie wykorzystującym jedynie ekologiczną energię do ogrzewania domów a także w przemyśle, m.in. w rybołóstwie i systemie komunikacji krajowej.

Dorzecze Þjórsárver będzie chronione zgodnie z propozycją ustawy o ochronie przyrody na lata 2009-2013, nad którą obecnie dyskutuje się w parlamencie.

Projekt wykorzystania i ochrony obszarów naturalnych zostanie przedstawiony w parlamencie zimą 2009-2010 i będzie przyjęty jako ustawa. W czasie opracowywania wszystkich możliwości zapewniona będzie ochrona ważniejszych obszarów.

Pragniemy powiększyć park narodowy w Vatnajökull tak, aby obejmował on również jezioro Langasjór i wododział Jökulsá á Fjöllum, nietknięte tereny wulkaniczne pomiędzy lodowcami Vatnajökull a Mýrdalsjökull.

Doprowadzimy do końca konkretny plan działań mający na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 50% do roku 2050.

Zajmiemy się opracowaniem wysokości opłat za pozwolenie na emisję gazów cieplarnianych i planem dołączenia w jak najkrótszym terminie do europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Na różne sposoby będziemy zachęcać do zmniejszenia ilości wykorzystywanych paliw kopalnych tak, aby Islandia stopniowo uniezależniła się od tego rodzaju paliw. Szczególnie dążyć się będzie do zmniejszenie emisji spalin samochodowych tutaj w kraju.

Stanowczy sprzeciw ze strony społeczeństwa wobec prywatyzacji zasobów rybnych doprowadził do tego, że rząd w końcu zajął się opracowywaniem dodatku do konstytucji dotyczącym tego, że zasoby naturalne są własnością publiczną.
Na krajowym zjeździe Aliansu Socjaldemokratycznego z zadowoleniem przyjęto te plany. Podkreślono również, że posiadanie naturalnych zasobów morskich, o których jest mowa w konstytucji, oznacza, że w rękach parlamentu leży rozwiązanie problematyki własności spowodowanej swobodnym udzielaniem pozwoleń łowieckich.
Celem dodatku do konstytucji jest zagwarantowanie tego, że społeczeństwo będzie otrzymywać dywidenty od posiadania i zarządzania naturalnymi zasobami morskimi w przyszłości. Natychmiastowe zatwierdzenie tego dodatku niewątpliwie uprawomocni wspólne posiadanie zasobów naturalnych przez społeczeństwo. Realizacja tego polegać będzie na ograniczeniu pozwoleń łowieckich i zapewnieniu równych możliwości do łowienia poprzez wypożyczenie tych uprawnień na rynku.
Jednocześnie podkreślamy ten fakt, że rząd musi zapewnić, by finansowe organizacje rządowe nie przyznawały uprawnień łowieckich przed ustaleniem wyraźnych postanowień i że wszystkie umowy muszą być zrewidowane w świetle postanowień wymienionych tutaj.
Przywództwo w przyszłości
Alians Socjaldemokratyczny pragnie być na czele zjednoczenia społeczeństwa w chwilach podejmowania ważnych decyzji, które nas czekają. Najlepiej można osiągnąć to opierając się na zasadach demokracji i wartości socjalizmu talkich jak wspólna odpowiedzialność, pomoc, równość i wolność.
Kópavogur, 29 marca 2009 roku